Almanca da 3 farklı artikel vardır. Der – Die – Das.
Der (Erkeksi İsimlere Gelir)
Der Mann= Adam, eş-erkek Der Herr= Bay Der Vater= Baba Der Großuater= Büyükbaba Der Sohn= erkek evlat Der Bruder= Erkek kardeş – birader Der Onkel= Dayı – Amca Der Junge= Genç erkek Der Opa= Dede
Der Tisch= Masa Der Stunhl= Sandalye Der Computer= Bilgisayar Der schrank= Dolap
Der Hund = Köpek Der Löwe= Aslan
der Tag= Gün der Monat= Ay der Tagesablauf= Gün akımı die Jahrezeiten= Mevsimler (çoğul olduğu için)
Kadın ve erkek mesleği ayrıdır.
der Beruf= Meslek der Lehrer = Öğretmen(erkek) die Lehrerin= Öğretmen(kadın) der Verköufer= Kasiyer(erkek) die Verköuferin= Kasiyer(kadın) der Arzt= Doktor(erkek) die Arztin= Doktor(kadın)
Die (Kadınsı İsimlere Gelir)
die Frau= Kadın die Dame= Bayan die Mutter= Anne die Großmutter= Büyükanne die Oma= Nine die Schwester= Kız kardeş die Tochter= Kız evlat die Tante= Teyze – Hala
Not: Sonu -ung -heit -keit olan tüm isimler “die” dir. die Krankheit= hastalık die Einladung= davetiye die Möglichkeit= olanak
die Birne= armut die Traube= üzüm die Nacht= gece die Schule= okul
die genelde narin, hassas yapılarda kullanılır. İstisnalar var die Katze= kedi die Schlange= inek die Blume= çiçek die Tasche= çanta die Tür= kapı
Das (Cansız Olan İsimlere Gelir)
Yabancı kökenli tüm isimler das alır. das Haus das Auto das Radio das Handy (cep telefonu) das Essen (yemek) das Leben (yaşam) das Buch (kitap) das Jahr (yıl, sene) das Pferd (at) das Schwain (domuz) das Kind (çocuk) das Baby (bebek)
Not: Sonu “chen” olan tüm isimler “das” tır.
das Madchen= kız das Brötchen= küçük ekmek
Belirli Artiken
er (der)
sie (die)
es (das)
die
Belirsiz Artikel
ein
eine
ein
–
Olumsuz Artikel
kein
keine
kein
keine
Aitlik Attikeli
mein
meine
mein
meine Kinder (benim çocuklarım)
Ich mein = benim Du dein = senin Er/Es Sein = Onun Sie Ihr = Onun Wir Unser = bizim Ihr euer = sizin Sie/sie Ihr/ihr = sizin / onların
Was ist das? (bu nedir?) Das ist ein Apfel (bu bir elma) Das ist ein Tisch (bu bir masa) Das ist eine Blume (bu bir çiçek) Das ist ein Buch (bu bir kitap)
Ist das eine Katze? (bu bir kedi mi?) Nein, das ist keine Katze. Dast ist ein Hund. (hayır kedi değil köpek)
Ist das eine Tasche? (bu bir çanta mı?) Nein, das ist keine Tasche. Das ist ein Haus.
Haben Sie ein Kind? Nein, ich habe kein Kind.
Wie ist die Telefonnummer? deine = senli benli ise Ihre = sizli bizli ise
+ Wie heissen Sie? – Ich heisse Ali + Wie ist Ihr Nachname? – Mein nachname ist ____
Singular
Plural
das Haus
die Häuser
das Buch
die Bücher
das Land
die Lönder
das Mann
die Mönner
das Glas
die Glöser
das Auto
die Autos
das Hobby
die Hobbys
das Handy
die Handys
der Stuhl
die Stühle
der Schrank
die Schränke
der Tisch
die Tische
die Lampe
die Lampen
die Blume
die Blumen
der Kugelschreiber
die Kugelschreiber
+ Was ist das? – Das ist ein Tisch – Das ist eine Blume – Das ist ein Buch Çoğul olduğu zaman: – Das sind Gläser
Sie ile emir yapılırken herşey aynı kalır. Soru yapısı ile emir yapısı aynıdır.
Kommen Sie bitte! (lütfen gelin) Sprechen Sie bitte leise! (sessiz konuşun!) Spielen Sie draussen! (dışarıda oynayın!)
Örnekler
Du Antworte mir bitte Schnell! (Lütfen bana hızlı cevap ver!) Ihr Antwortet mir bitte Schnell! (Lütfen siz bana hızlı cevap veriz!) Sie Antworten Sie mir bitte Schnell! ((kibarca) Lütfen bana hızlı cevap veriniz!)
Du Sei bitte nett! (Lütfen kibar ol!) Ihr Seid bitte nett! (lütfen kibar olun!) Sie Seien Sie bitte nett! ((kibarca) lütfen kibar olunuz!)
Du Fand heute an! (bugün başla!) Ihr Fangt heute an! (bugün başlayın!) Sie Fangen Sie heute an! (bugün başlayınız!)
Kalıplaşmış Yapılar
Schau mal! (baksana!) Guck mal! (baksana!)
Sayı Sıfatları
das Datum (tarih) das Geburtsdatun (doğum tarihi) der Geburtstag (doğum günü) die Klasse (sınıf) ser Stock (kat)
Eğer doğum tarihi, doğum günü, sınıftan yada kattan bahsediliyorsa sayıları sıfat olarak kullanmak gerekir. Örneğin ben bir kat oturuyorum denmez. Ben birinci katta oturuyorum denir. Yada ben 1 mayıs doğdum denilmez.
* eins -> erste (biri-birinci-birinde) zwei -> sweite * drei -> dritte vier -> vierte fünf -> finfte sechs -> Sechste * sieben -> siebte acht -> achtte neun -> neunte zehn -> zehnte
eins, drei ve Seiben çekim olarak farklı oluyor. Diğerleri ise:
1-19 arasında olan sayıların arkasına -te gelir
20 den sonraki sayıların sonuna -ste gelir
21. = einundzwanzigste (yizmi birinci)
Heute ist der zwanzigste June 2020 Wann haben Sie Geburstag? (doğum gününüz ne zaman?) Ich habe am dritten April Geburtstag.
In Welchem Stock wohnen Sie? (hangi katta ikamet ediyorsunuz?) Ich wohne (in dem / im) ersten Stock.
Welche Klasse gehst du? (hangi sınıfa gidiyorsun?) Ich gehe in die Zehnte Klasse (10. sınıfa gidiyorum)
Das Datum
Almanca da 1999’a kadar 100 yıl kullanılır. 2000 sonrası Türkçe ve Almanca da aynıdır.
Wann sind Sie geboren? Ich bin am dritten Mai neunzehnhundert achtzig geboren. Ich bin am ersten zweiten sechsunfsiebzig geboren.
Sie ist am dreissigsten Januar zweitausendseiczehn geboren
Ankunft= geliş bilgisi
Ankunft 16.10.2019 16:00 Uhr Ich komme am sechzehnten zehnten 2019 um 16 Uhr an.
Reflexive Verben (Dönüşlü Fiiller)
Dönüşlü fiil Türkçe de olmayan bir yapıdır. Kendimiz etkilendiği bir durumu aktarırken, örneğin iyi hissediyorum, kızıyorum, seviorum, memnun oluyorum gibi karşılıklı kurulan tüm yapılar dönüşlüdür. Tek başımıza yapamayacağımız eylemler vardır. Örneğin savaşlmak, tartışmak, muhabbet etmek, öpüşmek v.b karşılıklı yapılan şeylerdir ve unlar da dönüşlü fiillere girer.
Almanca da dönüşlüyü gösteren yapı Sich tir. Türkçe de maalesef bir karışılığı yoktur ve Sich yapısı kişiye göre çekimlenir. Hem akkusativ(ismin i hali) hem dativ(ismin -e -a hali) kullanımı vardır. Bu yapı beni ve bana yapısı ile karıştırmayınız.
Akkusativ
Dativ
Ich
mich
mir
Du
dich
dir
Er/Sie/Es
Sich
Sich
Wir
uns
uns
Ihr
euch
euch
Sie/sie
Sich
Sich
Sich Örgern + über (A) = kızmak Sich freugen + auf/über (A)= sevinmek Sich erinnern + an (A) = hatırlamak Sich interessieren + für (A) = ilgilenmek (politika, spor) Sich kümmern + um (A) = ilgilenmek (ev, araba, bahçe ile) Sich entschuldigen + für (A) (birşey için çzür dilemek) / bei (D) (birinden özür dilemek) = özür dilemek
Karşılıklı Yapılan Eylemler
Sich treffen = buluşmak Sich screiten = kavga etmek Sich unterhalten + mit(D) (biri ile muhabbet etmek) / über(A) (birşey hakkında muhabbet etmek) = muhabbet etmek Sich diskutieren + mit(D) (biri ile tartışmak ) / über(A) (birşey hakkında tartışmak) = tartışmak
Waschen = yıkamak Sich waschen = yıkanmak Ich wasche mich = kndimi yıkıyorum (Akkusatif) Ich wasche mir meine Hände = ellerimi yıkıyorum (Dativ)
Sich anziehen= giyinmek Er zieht Sich an = o giyindi (Akkusatif) Er zieht Sich eine Hose an = o bir pantolon giyiniyor (Dativ)
Ich freue mich auf das Wetter= (ben seviniyorum) auf kelimesi olduğu için bu cümle akkusatiftir Du freust dich auf das Wetter Er freut sich auf das Wetter Wir freuen uns auf das Wetter Ihr freut euch auf das Wetter Sie/sie freuen Sich auf das Wetter
Freut mich! = memnun oldum! Freut mich auch! = ben de memnun oldum!
Wir unterhalten uns über das Wetter = Biz hava hakkında muhabbet ediyoruz. Wann können wir uns sehen? = ne zaman görüşebiliriz? Wir können uns am Sonntag sehen = pazar günü görüşebiliriz.
Er entschuldigt sich bei Müller für die Verspätung(gecikmek) = O bay Müller den gecikmeden dolayı özür diliyor
Wo + (r) + Edat Yapısı
Almanca da birçok fiil dönüşlüdür ama kendinden dönüşlü olmadığı halde dönüşlü kullanılan yapılar da vardır. Bunlar da konuşmalarda ve gündelik hayatta kullanılır.
Kaufen = satın almak Kochen = pişirmek
bunlar akkusatiif yapıda karşımıza çıkan eylemlerdi. Bunlarda da dönüşlülük olabilir.
Ich kaufe ein neues Auto = ben yeni bir araba alıyorum. Ich kaufe mir ein neues Auto = ben kendime yeni bir araba alıyorum. Er kocht sich eine Tasse Kaffee = o kendine bir fincan kahve pişiriyor.
Düz eylemler de de edatlı fiiller vardır. Edatlı fiiller öenmlidir. Türkçe sondan eklemeli bir dildir.
Wo + (r) + Edat (Nesne Soruları)
Wo + Edat soruları yapılırken “Wo” fiilin aldığı edat ile birleşir.
Warten + auf (Akk) = birini beklemek Was wartest du? = Bu cümle yanlıştır. Ne bekliyorsun sorusunun karşılığı değildir. Bunun önüne geçmek için ve Almanca da önden eklemeli bir dil olduğu için (Türkçe gibi sondan eklemeli olmadığı için) yeni bir kural ortaya çıkmaktadır.
Warten + auf denken + an Sich freuen + auf Angst haben + var
Örnekler
Worauf wartest du? = Neyi bekliyorsun? Ich warte auf den Bus. = otobüsü bekliyorum
Worauf freuen Sie Sich? = neye seviniyorsunuz? Ich freue mich auf das Wetter = havaya seviniyorum
Womit bist du gekommen? = ne ile geldin? Ich bin mit dem Auto gekommen = araba ile geldim
Wofür interessieren Sie sich? = ne ile ilgileniyorsunuz? Ich interessiere mich für sport. = spor ile ilgileniyorum
Wovor hast du Angst? = neyden korkuyorsun? Vor der Dunkelheit. = karanlıktan
Edat + wen / wem ….
An wen denkst du? = kimi düşünüyorsun? Ich denke an meine Frau= eşimi düşünüyorum.
Woran denkst du? = neyi düşünüyorsun? Ich denke an meine Kindheid. = çocukluğumu düşünüyorum.
Bei wem muss ich mich entschuldigen? = kimden özür dilemek zorundayım? Wofür muss ich mich entschuldigen? = ne için özür dilemek zorundayım?
Worüber hast du dich geärgert? = neye kızdın? Ich habe mich üzer _____ gear. = _____ kızdım
Da + (r) + Edat
Bir önceki cümlede kullanılan ismin yerine kullanılır.
Worauf warten Sie? Auf wen worten Sie?
+ Wofür interessierst du dich? = ne ile ilgileniyorsunz? – Ich interessiere mich fir die Deutcshesprache. = Alman dili ile ilgileniyorum. + Dafür interessiere ich mich nicht = ben bununla ilgilenmiyorum.
+ Worüber ärgern Sie sich? = neye kızıyorsunuz? – Ich ärgere mich über das Schlechte Wetter. = kötü havaya kızıyorum. (bir kötü bir iyi) + Darüber ärgere ich mich auch = buna ben de kızıyorum
Woran denkst du? = neyi düşünüyorsun? Ich denke an meine Freundin = kız arkadaşımı düşünüyorum
Sich fühlen = hissetmek Ich fühle mich krank. = yorgun hissediyorum
Sich ausruhen = dinlenmek Ich möchte mich ausruhen. = dinlenmek istiyorum
teilnemen + an (Dativ) = katılmak (dönüşlü fiil) Wir müssen heute an der Sitzung teilnehmen. = bugün toplantıya katılmak zorundayız.
Verzichten + auf (Akkusativ) = Vazgeçmek (birşeyden) Worauf kannst du nicht verzichten? = Neyden vazgeçemezsin? Auf meine Kinder. = çocuklarımdan
Ich spreche mit dem Chef über das Problem. = Şefim ile problem hakkında konuşuyorum. Worüber sprecht Ihr? = ne hakkında konuşuyorsunuz? Mit wem sprecht Ihr? = kim ile konuşuyorsunuz?
