Linux işletim sisteminde disk, cdrom, cpu, ram gibi fiziksel aygıtlar birer dosya olarak bulunur. Makineye takılı diskler /dev dizini altındadır. Bu yazıda makineye yeni takılan diski partition’lara ayırmayı, partitionlara ayırılmış diskleri formatlamayı ve mount etmeyi göstereceğim.
Makineye takılı diskleri görmek için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz.
// dev dizini altında bulunan disk dosyalarını görmek için: # ll /dev/sd* // Tüm diskler hakkında detaylı bilgi verir. Disk tipi, sektörler, partitionlar gibi: # fdisk -l // Sadece sdb diskinin bilgisini verir: # fdisk -l /dev/sdb
Makineye takılı sdb diskine genel olarak bakacak olursak 20 GB boyutunda ve partitionlara ayrılmamış bir disk.
Disklerin partitionlarına /proc/partitions dosyasından da bakabilirsiniz.
# cat /proc/partitions
Diskleri ve partitionları ağaç yapısı şeklinde görmek için “lsblk” komutunu kullanabilirsiniz.
# lsblk -a // name,label,size alanlarını tek gösterir: # lsblk -o name,label,size
Disklere takılan etiketleri, format tipini ve UUID gibi değerleri blkid komutuyla görebilirsiniz.
# blkid
Partition Oluşturma
“sdb” diskinde 10GB boyutlarında 2 adet partition oluşturacağım.
[root@linux7 ~]# fdisk /dev/sdb
Welcome to fdisk (util-linux 2.23.2).
Command (m for help): n
Partition type:
p primary (0 primary, 0 extended, 4 free)
e extended
Select (default p): p
Partition number (1-4, default 1): 1
First sector (2048-41943039, default 2048): [enter]
Last sector, +sectors or +size{K,M,G}: +10G
Partition 1 of type Linux and of size 10 GiB is set
Command (m for help): n
Partition type:
p primary (0 primary, 0 extended, 4 free)
e extended
Select (default p): p
Partition number (1-4, default 2): 2
First sector (20973568-41943039, default 20973568): [enter]
Last sector, +sectors or +size{K,M,G}: +10G
Partition 2 of type Linux and of size 10 GiB is set
Command (m for help): w
The partition table has been altered!
Calling ioctl() to re-read partition table.
Syncing disks.
Oluşturulan partitionları görmek için aşağıdaki adımları takip edin.
# fdisk -l /dev/sdb
Görüldüğü gibi “sdb” diski “sdb1” ve “sdb2” partitiona ayrıldı.
Diski Formatlama
Linux bir çok tipte formatlanmış diskleri destekler. Linuxun genelde kullandığı disk formatı ext4’tür. “sdb1” partitionunu ext4 tipinde formatlayacağım.
# mkfs.ext4 /dev/sdb1
Diskleri Mount Etme
Partitionlara ayırdığımız sdb diskinin partitionlarını sistemde belirli bir yere çıkartmak için “mount” komutu kullanılıyor. sdb1 partition’u “/diskb1” dizinine mount etmek için aşağıdaki adımları takip edin. “/diskb1” dizininin oluşturulmuş olması gerekmektedir.
# mount /dev/sdb1 /diskb1
Bu işleminden sonra disk mount edilmiş olur. Yalnız sistem yeniden başlatıldığında manuel tekrar mount edilmesi gerekir. Bunu otomatikleştirmek için “/etc/fstab” dosyasına aşağıdaki satırı eklemelisiniz.
/dev/sdb1 /diskb1 xfs defaults 0 0
Bu işlemden sonra sistem her yeniden başladığında “sd1” partitionu mount edilecek. Diski çıkartmak için umount komutu kullanılır.
# umount /dev/sdb1 veya # umount /diskb1
Son olarak, diske bir etiket takmak istiyorsanız aşağıdaki şekilde yapabilirsiniz.
xfs_admin -L GizliDiskim /dev/sdb1